دیابت و بیماری کلیوی
دیابت و بیماری کلیوی
یکی از مهمترین نکات در مورد بیماری دیابت، آسیبی است که تحت تاثیر دیابت به سایر ارگان‌ها مثل کلیه وارد می‌آید. بیماری مزمن کلیه (CKD) هم در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و هم نوع 2 بروز می‌یابد و بسیار شایع است. مطالعات نشان می‌دهد از هر 3 بیمار مبتلا به دیابت یک نفر از بیماری مزمن کلیه رنج می‌برد.
در اغلب موارد بیماری مزمن کلیه (CKD) به آهستگی ایجاد می‌شود. آنقدر علائم این بیماری به کندی بروز می‌یابد که بسیاری از افراد در مراحل اولیه متوجه ابتلا به بیماری مزمن کلیه نمی‌شوند. CKD یا بیماری کلیوی تا میزانی پیش میرود که برخی از بیماران برای زنده ماندن نیاز به دیالیز یا پیوند
کلیه پیدا میکنند.
مهمترین راه کنترل آسیب ناشی از دیابت بر کلیه‌ها، کنترل سطح قند خون است. اما برای آنکه بتوانیم وضعیت سلامت کلیه را نیز بسنجیم نیاز است به طور مرتب آزمایشهای تشخیصی اولیه انجام دهیم. آزمایشهای ساده مثل تست خون و تست ادرار میتواند بیانگر سطح سلامت کلیه باشد. اگر بیماری زودتر تشخیص داده شود، درمان نیز موثرتر است.
چطور دیابت باعث بیماری کلیه می‌شود؟
هر کلیه از میلیون‌ها فیلتر کوچک به نام نفرون تشکیل شده است. در افراد دیاتبی، سطح قند خون به مدت طولانی بالا است. قند خون بالا با گذشت زمان به نفرون‌ها و رگ‌های کلیه آسیب می‌زند. در نتیجه این سلول‌های حساس کارایی خود را از دست داده و درست کار نمی‌کنند.
از سوی دیگر بیماری دیابت در بسیاری از افراد مشکلات مربوط به فشار خون را نیز به همراه دارد. متاسفانه فشار خون نیز بر عملکرد کلیه اثر منفی میگذارد. در نتیجه بیماران دیابتی که فشار خون بالایی دارند باید بیش از پیش به سلامت کلیه خود اهمیت دهند.
از آنجایی که پیشرفت بیماری مزمن کلیوی ممکن است مدت زیادی بدون علامت ادامه یابد، در نتیجه در مراحل اول قادر به تشخیص خود به خودی آن نیستید. به همین منظور و برای حفظ فرصت‌های طلایی درمان، باید از پزشک معالج بیماری دیابت خود بخواهید با آزمایش فاکتورهای مهم در خون و ادرار وضعیت سلامتی کلیۀ شما را محک زده و در صورت نیاز مداخلات درمانی را آغاز نماید.
نکاتی برای سلامت کلیه
مهمترین نکته در حفظ سلامت کلیه این است که قند خون، فشار خون و چربی خون خود را کنترل نمایید. با این کار نه تنها به سلامت کلیه کمک می‌شود، بلکه در سلامت و عملکرد سیستم قلب و عروق نیز بسیار مفید است. قند، فشار و چربی همگی از مهمترین علائم خطر برای سکته قلبی و مغزی و آسیب کلیوی می‌باشند.
· سطح قند خون را در حد امکان در محدوده نرمال نگه دارید.
· حداقل سالی دو بار آزمایش A1C که به قند سه ماهه نیز معروف است را انجام دهید.
· هر زمان داروی دیابت را تغییر دادید یا هر شرایط خاصی برای سلامتتان پیش آمد آزمایشات ضروری از جمله A1C را تکرار نمایید.
· فشار خون خود را نیز منظم چک کرده و آن را در محدودۀ طبیعی نگه دارید.
· اگر فشار خونتان بالا میرود حتما با پزشک در مورد لزوم استفاده از دارو یا روش‌های کنترل فشار خون مشورت نمایید.
· کلسترول خون را نیز در محدوده طبیعی حفظ نمایید.
· بیشتر از میوه و سبزیجات استفاده نمایید.
· از نظر جسمانی فعال و پرتحرک باشید.
· داروهای خود را طبق دستور پزشک مصرف نمایید و هیچ دارویی را کم یا زیاد نکنید.
خطر دیابت و خطر بیماری کلیه
اگر به دلیل فاکتورهای ژنتیکی یا سبک زندگی در معرض ابتلا به دیابت هستید، باید بدانید پیشگیری از دیابت نوع 2، مهمترین راهکار جهت پیشگیری از ابتلا به بیماری کلیوی می‌باشد.
مطالعات نشان می‌دهد افرادی که اضافه وزن دارند بیشتر در معرض ابتلا به دیابت قرار دارند. با کم کردن 5 تا 7 درصد از وزن خود میتوانید شانس ابتلا به دیابت را بسیار کم کرده یا آن را به تعویق بیاندازید. به این ترتیب از بیماری مزمن کلیه ناشی از دیابت نیز در امان خواهید بود.
برای کم کردن خطر ابتلا به دیابت و کاهش خطر ابتلا به بیماری کلیه، غذای سالم بخورید و سبک زندگی سالم پیشه کنید. داشتن 150 دقیقه تحرک در هفته و رژیم غذایی سالم، میتواند به شما در این مسیر کمک کند.
دیابت نه تنها بر کلیه اثر منفی میگذارد بلکه ارگان‌های مختلفی چون چشم و عصب و قلب و غیره را نیز درگیر می‌سازد. متاسفانه هنوز درمان قطعی برای دیابت وجود ندارد و هرساله افراد بیشماری به دلیل دیابت آسایش زندگی یا حتی جان خود را از دست می‌دهند. مرکز کنترل بیماری‌های عفونی با توجه به اهمیت موضوع دیابت و عوارض آن گزارشات زیادی منتشر نموده است که در اینجا بحث دیابت و بیماری‌های کلیوی را بررسی نمودیم.
