واژینیسموس – علت و علائم
علت و علائم واژینیسموس
واژینیسموس یا واژینیسم، نوعی اختلال است که در آن عضلات واژن به شدت منقبض شده و رابطه جنسی را با دشواری و درد مواجه میکند. واژینیسموس در بیماران به حالت‌های گوناگون تظاهر پیدا میکند.
در برخی زنان مبتلا به واژینیسموس، برانگیختگی جنسی به راحتی صورت می‌گیرد. حتی ارگاسم میتواند به طور طبیعی ایجاد میشود. اما به دلیل انقباضات شدید امکان دخول و برقراری رابطه جنسی کامل میسر نیست. واژینیسموس در برخی دیگر از خانم‌ها ممکن است با کاهش شدید میل جنسی بروز یابد. در این بیماران ترس و اضطراب ناشی از دخول موجب اختلال در عملکرد جنسی میشود.
واژینیسموس که به آن دخول دردناک نیز گفته میشود اثرات مخربی بر زندگی زنان دارد. این بیماری اختلالی اغلب با ریشه روانی است. به همین دلیل بسیاری از بیماران با روان درمانی بهبود یافته و درمان می‌شوند. در این مقاله به ریشه این بیماری و روش‌های درمان آن می‌پردازیم.
واژینیسم یا واژینیسموس چیست؟
برخی معتقدند واژینیسموس نوعی اختلال روانی است که با واکنش شدید عضلانی بروز می‌یابد. در این اختلال عضلات احاطه کننده واژن در هنگام دخول آلت تناسلی مرد، دچار اسپاسم شدید و غیر ارادی میشود. واژینیسموس یا واژینیسم سطوح مختلفی دارد.
برای برخی زنان مبتلا به این اختلال رابطه جنسی میسر است اما به دلیل انقباضات غیر ارادی و شدید در عضلات واژن، دخول بسیار دردناک و سخت است.
برخی بانوان مبتلا به واژینیسم، میتوانند اجسام خارجی همچون تامپون، کاندوم مخصوص خانم‌ها و ابزارهای معاینه پزشکی را در واژن خود تحمل کنند اما نسبت به آلت تناسلی مرد احساس بدی داشته و نمیتوانند دخول و رابطه جنسی را تحمل نمایند.
گروه دیگری از مبتلایان به واژینیسموس، به طور کلی نمیتوانند هیچ جسم خارجی را در واژن خود تحمل نمایند. این دسته بیماران حتی تحمل استفاده از تامپون، ندارند و طبیعتا تمایلی به رابطه جنسی نیز ندارند.
برای مثال برخی بیماران آگاهی کافی از آناتومی بدن و اندازه داخلی واژن نداشته و تصور می‌کنند فضای داخلی واژن تنگ بوده و تحمل آلت جنسی مذکر را ندارد. در نتیجه در ناخوداگاه این ذهنیت به وجود می‌آید که رابطه جنسی منجر به درد و آسیب جدی در ناحیه واژن میشود. به همین دلیل مغز به صورت غیر ارادی با انقباض عضلات واژن سعی میکند از بدن در برابر آسیب احتمالی جلوگیری کند.
درست مثل وقتی که چیزی به سمت چشم شما پرتاب شود، مغز ناخودآگاه و برای حفاظت از چشم دستور میدهد پلک‌ها بسته شود، در مورد واژینیسم نیز مغز در برخورد با جسم خارجی، دستور میدهد عضلات واژن منقبض شود تا جسم خارجی وارد آن نگردد. در نتیجه بیمار حتی علی رغم میل باطنی کنترلی در این انقباضات ندارد.
اختلال واژینیسموس ممکن است بعد از ضربه روحی خاص و یا در رابطه با فرد خاصی بروز یابد. همچنین ممکن است واژینیسموس، به طور کلی و همواره در زندگی زنان مبتلا وجود داشته باشد. البته باید توجه داشت که این بیماری قابل درمان است و بیمار میتواند کم کم رابطه جنسی طبیعی را تجربه نماید.
علت واژینیسموس
واژینیسم میتواند علت‌های مختلفی داشته باشد. اما اغلب متخصصین بر این باورند که علت اصلی بروز این اختلال ریشه روانی دارد. از جمله علت‌های روانی شایع در تجربه واژینیسموس را می‌توان در سه دستۀ مختلف بررسی کرد.
1- پندارهای دوران کودکی
تصورات و شنیده‌های دوران کودکی در مورد موضوعات جنسی میتواند موجب واژینیسم در سنین بزرگ‌سالی گردد. برای مثال فرهنگ‌هایی که تصورات جنسی را با احساس شرم و گناه و خجالت همراه می‌سازد میتواند واژینیسموس در زنان آن جامعه ایجاد کند.
همچنین ایجاد این باور در کودکان که رابطه جنسی بد و خطرناک است یا رابطه جنسی فقط برای لذت مردان بوده و برای خانم‌ها دردناک است. از سوی
دیگر احساس نگرانی از باردار شدن، ترس و شرم از لمس ناحیه تناسلی میتواند موجب تجربه واژینیسم در بزرگ سالی شود.
چنانچه آموزش مسائل جنسی به طور کافی و متناسب صورت نگیرد، ممکن است احساس ناخوشایند و غیر قابل تحمل بودن نسبت به آلت تناسلی همسر، در ذهن بعضی خانم‌ها شکل بگیرد.
برای پیشگیری از این پنداره‌ها باید از همان دوران کودکی آموزش مسائل جنسی با توجه به شرایط کودک و قطعا متناسب با سن او توسط والدین صورت
گیرد. در غیر این صورت کودکان به روش‌های نا مناسب و غیر اصولی، اطلاعات غلط از جامعه دریافت خواهند کرد.
2- تجربه‌های نامناسب قبلی
ممکن است تجربه نامناسب یا ضربه روحی ناشی از رابطه یا میل جنسی درهر سنی موجب بروز واژینیسم شود. داشتن چنین تجربه‌هایی در هر سنی میتواند واژینیسم را به صورت ناخودآگاه و به عنوان عاملی جهت پیشگیری از آسیب‌های بعدی در مغز فرد فعال سازد.
تجربه‌های فعال کننده واژینیسموس میتواند از تجربه تجاوز، تجربه تماس جنسی نامناسب و دردناک و یا حتی معاینه پزشکی ناشیانه و دردناک متغیر باشد. به همین دلیل روانشناسان و متخصصین سکسولوژی با ریشه یابی تجربه‌های قبلی میتوانند واژینیسم بیمار را درمان کنند.
3- مشکلات حل نشده در رابطه
مشکلات زناشویی، ناراحتی‌ها و غیره بین زوجین از دیگر علت‌های تجربه واژینیسم در رابطه جنسی می‌باشد. وجود اضطراب برطرف نشده در میان زن و شوهر همچنین ناراحت بودن هر یک از طرفین به صورت ناخودآگاه بر رابطه جنسی اثر میگذارد. لذا این مشکلات میتواند به شکل واژینیسموس در زن بروز یافته و رابطه جنسی را با اختلال مواجه سازد.
زوجینی که در روابط جنسی خود درگیر واژینیسموس هستند ممکن است تا مدت‌ها به پزشک مراجعه نکنند و با همراهی این مشکل را رفع کرده یا به هر ترتیبی با این اختلال کنار بیایند. برخی نیز وقتی قصد بچه دار شدن دارند به دنبال رفع این مشکل به پزشک مراجعه می‌کنند.
در نتیجۀ عدم مراجعه به پزشک و احساس ناخوشایند این بیماران نسبت به حرف زدن در مورد مشکلات مرتبط با مسائل جنسی، اطلاعات دقیقی از میزان شیوع واژینیسموس در جامعه وجود ندارد. احتمالا نرخ این بیماری با سوابق فرهنگی هر جامعه مرتبط است. اما خوشبختانه این بیماری مثل هر اختلال دیگری قابل کنترل و درمان است.
در مقاله بعدی روش درمان واژینیسموس را بررسی خواهیم کرد.
