بی اشتهایی کودک - علت

علت بی اشتهایی کودکان 

بسیاری از کودکان در مقاطعی از زندگی به ویژه بین 2 تا 5 سالگی، دچار بی اشتهایی و بدغذایی می‌گردند. از آنجایی که تغذیه در رشد کودک بسیار جائز اهمیت است، بسیاری از والدین از بی اشتهایی و لاغری کودک خود نگران می‌شوند. بی اشتهایی کودک می‌تواند علل مختلفی داشته باشد اما خوشبختانه قابل کنترل و درمان است. 

اگر کودک دائما خسته و تحریک پذیر باشد یا حجم غذایش کم شده باشد، آنگاه بحث کم اشتهایی موجب نگرانی و شکایت والدین می‌شود. والدین از عوارض منفی بدغذایی در رشد کودک خود نگران هستند و به دنبال دلیل و درمان بی اشتهایی کودک می‌گردند. بی میلی کودک به خوردن غذا میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. از جمله: 

· ضعف و بیماری 

· داروها 

· کم خونی 

· استرس 

· یبوست 

· افسردگی 

· رشد کم 

· ابتلا به انگل 

· هوش زیاد 

بسیار طبیعی است اگر نگران کم اشتهایی کودکتان باشید. طبیعی هست که بخواهید علت آن را بدانید و در صدد رفع آن باشید. با ما همراه باشید تا در این مقاله رایج‌ترین علل بی اشتهایی کودکان را بررسی نماییم. همچنین به شما می‌گوییم چه زمانی بد غذایی کودک میتواند نگران کننده باشد. 

دلایل اصلی بی اشتهایی کودک چیست؟ 

همانطور که در بالا اشاره شد عدم میل کودک به خوردن غذاهای مفید میتواند دلایل متفاوتی داشته باشد. برخی از این دلایل بسیار واضح و قابل لمس است اما گاهی اوقات نیز شرایط پیچیده‌تر از آن است که بتوانیم به دلیل ریشه‌ای تغییر اشتهای کودک پی ببریم. اما در اینجا لیستی از مهمترین عوامل ایجاد کنندۀ بی اشتهایی مطرح کرده ایم. با بررسی این فهرست میتوانید علت بدغذایی کودک خود را بشناسید. 

ضعف و بیماری 

هرنوع بیماری میتواند تاثیر منفی بر اشتهای کودک داشته باشد. تب، آنفولانزا، اسهال، سرماخوردگی، احساس درد در گلو، معده یا سر میتواند موجب از کاهش اشتهای کودکان شود. معمولا پس از آنکه دورۀ بیماری میگذرد و کودک سلامت خود را باز می‌یابد به سرعت به اشتهای طبیعی بازمی‌گردد.  

داروها 

برخی داروها مثل آنتی بیوتیک‌ها میتواند بر اشتهای کودک اثر منفی داشته باشد. اگرچه بی اشتها شدن از عوارض جانبی داروها هست اما خوشبختانه با اتمام دورۀ مصرف دارو بهبود می‌یابد. 

کم خونی 

کم خونی یکی دیگر از دلایل ایجاد کنندۀ بی اشتهایی است. ودکان مبتلا به کم خونی بی حال ، خسته و تحریک پذیر به نظر می رسند. در صورت عدم درمان کم خونی، ممکن است در رشد و عملکرد کودک شما اختلال ایجاد کند. اگر مشکوک به کم خونی در فرزند خود هستید، به پزشک مراجعه کرده و آزمایش خون انجام دهید. 

خوشبختانه مکمل‌ها و داروهای موثری برای درمان کم خونی کودکان موجود است. 

یبوست 

یبوست یکی دیگر از عوامل ایجاد بی اشتهایی است. کودکان به دلیل ناراحتی گوارشی، مدفوع سخت و پری و سنگینی سیستم گوارش، ناخودآگاه نسبت به خوردن غذا بی میل می‌شوند. 

افسردگی 

افسردگی می تواند دلیل دیگر بی اشتهایی کودک باشد. بیشتر والدین افسردگی را با ناراحتی اشتباه می گیرند. اما ناراحتی و افسردگی یکسان نیستند. احساس ناراحتی با گذشت زمان از بین می رود، اما افسردگی اینگونه نیست و خودبه خود بهبود نمی‌یابد. افسردگی نه تنها کودک را ناراحت می‌کند بلکه در زندگی عادی او نیز اختلال ایجاد می کند. 

اگر فرزند شما به فعالیتهایی که قبلاً از آنها لذت می برد ، علاقۀ چندانی نشان می دهد ، ممکن است افسرده شده باشد. تغییر در
عادات غذایی می تواند یک شاخص قوی برای تعیین افسردگی باشد. توصیه می شود در صورت نگرانی از مشاوره پزشکی استفاده کنید. 

استرس 

علاوه بر افسردگی، استرس نیز اثرات منفی بیشماری بر سلامت روح و جسم کودک دارد. کم شدن اشتها یکی از عوارض ناشی از استرس است. کودکانی که میل کمتری به غذا نشان می‌دهند و تمایل بیشتری به خوابیدن دارند ممکن است از استرس در رنج باشند. 

اگرچه تشخیص استرس در کودکان نیاز به تخصص و دانش ویژه دارد، اما وجود برخی عوامل در محیط زندگی کودک میتواند بیان کنندۀ خطر استرس برای کودکان باشد. ازجمله فاکتورهای تقویت کنندۀ استرس در کودکان عبارتند از: 

مشکلات خانوادگی – گاهی اوقات ممکن است مشکلات خانواده برای کودک بسیار ناگوار بوده و از ظرفیت تحمل او خارج باشد. برای مثال دعوای اعضای خانواده به کودک استرس و احساس ناامنی می‌دهد، همچنین از دست دادن اعضای خانواده یا چیزهایی که برای کودک مهم بوده‌است نیز میتواند موجب استرس گردد. 

تغییرات در خانواده یا محیط – گاهی اوقات حتی مسائلی که از نظر والدین برای کودکان بسیار شیرین هستند نیز میتواند از درون به کودک آسیب بزند. برای مثال اضافه شدن عضو جدید در خانواده میتواند برای کودک استرس ایجاد کند. تغییر ناگهانی محل زندگی
یا سبک زندگی والدین نیز میتواند کودک را در دام استرس بیاندازد. 

استرس تحصیلی – یکی از رایج ترین دلایل استرس بین کودکان، استرس از عملکردشان در تحصیل است. کودکان خود را در برابر انتظاراتی که دیگران در تحصیل از او دارند ناتوان می‌بینند برای همین نسبت به مواردی چون بازخورد والدین، نمره، رویکرد معلم و حتی انتظار خودشان نسبت به خود دچار استرس می‌گردند. 

قلدری، زورگویی – بسیاری از کودکان ممکن است در معرض تعرض، زورگویی یا قلدری دیگران قرار گیرند اما والدین از آن بیخبر باشند. اگر کودکتان بی اشتها شده است، لازم است نسبت به احتمال این موضوع آگاه باشید.  

تغییر در نرخ رشد 

تغییر در سرعت رشد می تواند باعث کاهش اشتها در کودکان شود. در طول سال اول زندگی، کودکان به سرعت رشد می کنند. اما بعد از آن ، به تدریج سرعت رشد کند می شود و ممکن است کودک غذای کمتری بخورد. در این دوره ، کاهش اشتها کاملاً طبیعی است. میزان وزن کودک و رشد سلولهای او در سال اول زندگی به میزان قابل توجهی بیشتر از سالهای پس از آن است. به همین دلیل نیاز و اشتهایشان به غذا با سالهای پس از آن قابل مقایسه نیست. 

ابتلا به انگل 

برخی انگل‌های گوارشی مثل کرم روده می تواند باعث از کم اشتهایی در کودکان شود. کرم ها وارد دستگاه گوارش کودک می شوند و باعث خونریزی روده، از بی اشتهایی، اسهال خونی و غیره می شوند.  

خوشبختانه برای انواع انگل‌ها نیز داروهای موثری موجود و در دسترس است که با مشورت پزشک یا داروساز میتوانید تهیه نمایید. 

هوش 

اگرچه احتمالا تعجب می‌کنید، اما باید بپذیرید گاهی اوقات کودک باهوش شما میتواند با ترفندهایی ساده شما را تحت تاثیر خود قرار دهد. بله درست است حتی کودک 2 سالۀ باهوش شما نیز به آسانی متوجه می‌شود که میتواند با خوردن یا نخوردن غذا شما را تحت تاثیر قرار داده و از شما پاداشی را بگیرد که دوست دارد. 

وقتی همواره با بشقاب و قاشق به دنبال فرزند خود میدوید تا موفق شوید یک قاشق غذای بیشتری به خورد او بدهید، وقتی برای آنکه کودک را به خوردن غذاهای مفید راضی کنید به او باج و پاداش میدهید، در واقع این پیغام را به او میرسانید که غذا خوردن او یک امتیاز محسوب است. 

این جملات چقدر برایتان آشنا هست؟ اگر غذایت را تمام کنی میتوانی کارتون ببینی. هرکس بشقابش را خالی کند یک شکلات جایزه می‌گیرد. اگر همۀ گوشت ها را بخوری با هم بازی میکنیم. اگر شما هم از این جملات استفاده کرده اید بدانید که به همین راحتی فرزند کوچکتان شرطی می‌شود و با بدغذایی از شما امتیازات بیشتری می‌گیرد.  

علاوه بر دلایل بالا، مقدار غذا، وعده‌های غذایی خانوادگی ، وضعیت اقتصادی اجتماعی و ترس از امتحان غذاهای جدید نیز میتواند موجب بروز کم اشتهایی در کودکان شود. 

چه زمانی نگران بی اشتهایی کودک باشیم؟ 

همانطور که دیدید دلایل زیادی برای از دست رفتن اشتهای کودک مطرح است. طبیعتا همۀ پدرو مادرها آرزو دارند فرزندشان هرچیزی که برایش مفید است را بخورد. والدین از کم شدن اشتهای فرزندشان پریشان می‌شوند. اما آیا همیشه باید نگران بود؟ 

در واقع برخی اوقات توقع والدین از تغذیۀ فرزندشان غیر واقع بینانه است و این نگرانی بیش از اندازه شرایط را برای پدر، مادر و فرزند دشوار می‌کند. اما از سوی دیگر گاهی اوقات بی اشتهایی نشانی از وجود مشکلات مهمتر در کودکان میباشد. در نتیجه به موقع باید آن را جدی گرفت. 

اگر وزن کودک شما و نمودار رشدی فرزندتان نرمال و استاندارد است، جای نگرانی برای کم شدن اشتهای کودک نیست. طبیعتا برخی از کودکان در مقطع خاص نیاز به ماده غذایی کمتری داشته و اشتهای کمتری به غذا نشان میدهند. اما اگر ناگهان وزن کودک کم شده باشد یا به طور محسوس و بیمارگونه حاضر به خوردن غذای مفید نباشد آنگاه بهتر است با یک متخصص کودک مشورت نمایید تا با آزمایشات تشخیصی و مداخلات پزشکی علت بدغذایی کودک را شناسایی و درمان نمایید. 

همچنین اگز احتمال میدهید این بی اشتهایی از فشارها و آسیب‌های روحی سرچشمه می‌گیرد، لازم است فرزندتان را از شرایط استرس‌زا یا افسرده کننده دور نمایید و حتما از مشورت با یک پزشک متخصص استفاده نمایید تا علاوه بر بهبود اشتها، آسیب ناشی از مشکلات روحی نیز تسکین یابد. 

در این مقاله علل بی اشتهایی را در کودکان بررسی نمودیم. حال که با دلایل اصلی و رایج این مشکل آشنا شدید و میدانید چه زمانی ضرورت دارد که برای رفع این مشکل به پزشک مراجعه نمایید، توصیه میکنیم برای درمان خانگی بدغذایی کودک مقاله بعدی ما را مطالعه فرمایید. در این لینک ، راه کارهایی ساده و عملی برای بازگشت اشتهای فرزندتان مطرح شده است.