کمبود ویتامین دی (ویتامین D)

کمبود ویتامین دی (ویتامین D) 

ویتامین D یکی از ویتامین­های بسیار مهم است که که بر روی چندین سیستم بر بدن تأثیرگذاری قوی­ای دارد. بر خلاف سایر ویتامین­ها، ویتامین دی مانند هورمون عمل می­کند. هر سلول در بدن دارای گیرنده برای ویتامین دی می‌باشد. این ویتامین در سلامت
استخوان‌ها و مفاصل نیز نقش کلیدی دارد. 

مقدار توصیه شده ویتامین دی در رژیم غذایی (RDA) برای بزرگسالان حدود 600-800 واحد بین المللی در نظر گرفته شده است. اما بسیاری از متخصصان به بیمارانشان توصیه میکنند که حتی بیش از این مقدار را دریافت کنند. 

کمبود ویتامین D بسیار شایع است. به طور تخمینی، سطح ویتامین دی خون در حدود 1 میلیارد نفراز مردم سراسر جهان پایین است. برخی از رایج­ترین عواملی که در ایجاد کمبود ویتامین دی نقش دارند عبارتند از: 

· داشتن پوست تیره 

· افزایش سن 

· اضافه وزن یا چاقی زیاد 

· مصرف نکردن ماهی یا لبنیات 

· زندگی کردن درمناطق دور از خط استوا که در طول سال خورشید کمی وجود دارد. 

· استفاده مداوم از کرم ضدآفتاب هنگام بیرون رفتن. اگرچه، استفاده از ضدآفتاب در جلوگیری از اثرات مخرب آفتاب بر روی پوست از جمله سرطان پوست مهم است. 

· ماندن زیاد در خانه 

· ابتلا به بیماری مزمن کلیه، بیماری کبد یا پرکاری تیروئید 

· داشتن بیماری­های خاصی مانند بیماری کرون یا سلیاک که بر جذب مواد مغذی تأثیر
بگذارند.  

· جراحی بایپس معده 

· استفاده از داروهای خاص که بر متابولیسم ویتامین Dتأثیر می­گذارند. 

بیشتر افرادی که در نزدیکی خط استوا زندگی می­کنند به دلیل قرارگیری بیشتر در معرض نور خورشید، کمتر با کمبود ویتامین دی مواجه هستند. زیرا پوست آنها به اندازه کافی ویتامین D تولید میکند تا نیاز بدن آنها را برآورده سازد. 

اکثر افراد متوجه کمبود ویتامین دی در بدن خود نمی­شوند زیرا علائم و نشانه­ های آن نامحسوس هستند. حتی اگر تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی بگذارد باز هم ممکن است به راحتی قابل تشخیص نباشد. 

در ادامه این مقاله به 8 علامت و نشانه کمبود ویتامین Dمی­پردازیم. 

ابتلا به بیماری‌ها به خصوص بیماری­های عفونی 

یکی از مهمترین نقشهای ویتامین D، تقویت سیستم ایمنی بدن است تا بدن شما بتواند با ویروس­ها و باکتری­های عامل بیماری مقابله کند. ویتامین دی به طور مستقیم بر روی سلول­هایی که مسئول مبارزه با عفونت هستند تأثیر می­گذارند و آنها را تقویت می­نمایند. ابتلا مکرر به بیماری­های عفونی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا می­تواند نشانه­ای از کمبود ویتامین دی باشد. 

چندین مطالعه ارتباط بین کمبود ویتامین دی وعفونتهای دستگاه تنفسی مانند سرماخوردگی، برونشیت و ذات الریه را نشان داده­اند. تعدادی از مطالعات نشان داده­اند که مصرف مکمل­های ویتامین Dبا دوز حداکثر 4000 واحد بین المللی در روز می­تواند خطر ابتلا به عفونت دستگاه تنفسی را کاهش دهد. 

در یک مطالعه قدیمی که برروی افرادی که دارای بیماری انسدادی مزمن ریوی ((COPD بودند انجام گرفت. کسانیکه دارای
کمبود شدید ویتامین دی بودند پس ازمصرف مکمل با دوز بالا به مدت 1 سال، در روند درمان پیشرفت قابل توجهی را تجربه کردند.  

درد استخوان و کمر 

ویتامین دی از چندین روش به حفظ سلامت استخوان کمک می­کند. یکی از این روش­ها بهبود بخشیدن جذب کلسیم در استخوان­ها است.  

درد استخوان و کمردرد ممکن است نشانه هایی از سطح ناکافی ویتامین D در خون باشد. مطالعات مشاهده­ای وسیع، رابطه ­ای بین کمبود ویتامین دی و کمردرد مزمن پیدا کرده است.  

مطالعه­ای بر روی 98 فرد مبتلا به کمردرد نشان داد که افزایش شدت درد با کاهش سطح ویتامین D در ارتباط است. همچنین بررسی دیگری از 81 مطالعه نشان داد که افراد مبتلا به آرتروز، درد عضلانی و درد مزمن گسترده نسبت به افراد فاقد این شرایط دارای ویتامین دی کمتری هستند. 

افسردگی 

یکی دیگر از نشانه­ های کمبود ویتامین دی می­تواند افسردگی باشد. در مطالعات انجام شده، محققان افسردگی را به ویژه دربزرگسالان مسن با کمبود ویتامین دی مرتبط دانستند.  

در یک تجزیه و تحلیل، 65٪ مطالعات مشاهده­ای، ارتباط بین سطح پایین ویتامین دی و افسردگی را نشان داد. برخی مطالعات نشان داده­اند که دادن ویتامین D به افراد دارای کمبود این ویتامین به بهبود افسردگی کمک میکند. مصرف ویتامین دی از جمله جهت درمان افسردگی فصلی که به طور معمول در ماه های سردتر اتفاق می­افتد مفید بود. 

نقص در ترمیم زخم 

بهبود آهسته زخم­ها پس از جراحی یا جراحت می­تواند نشانه پایین آمدن سطح ویتامین دی در بدن شما باشد. در حقیقت، نتایج یک مطالعه آزمایشگاهی نشان می­دهد که ویتامین D ساخت ترکیباتی که موجب تشکیل پوست جدید به عنوان بخشی
از روند ترمیم زخم میشود را افزایش می­دهد. 

برخی مطالعات نشان داده­اند که کمبود ویتامین D برخی از جنبه­ های بهبودی را در افرادی که جراحی دندان انجام داده­اند به خطر می­اندازد. هچنین نقش ویتامین دی در کنترل التهاب و مبارزه با عفونت جهت بهبود بسیار مهم است.  

تحلیل استخوان 

ویتامین دی نقش مهمی در جذب کلسیم و متابولیسم استخوان دارد. بسیاری از افراد مسن که مستعد تحلیل استخوان هستند، معتقدند باید کلسیم بیشتری مصرف کنند. با این وجودممکن است کمبود ویتامین دی نیز داشته باشند.  

ریزش مو  

یکی از دلایل شایع ریزش مو استرس است. اما ریزش مو شدید می­تواند ناشی از یک بیماری یا کمبود مواد مغذی باشد. ریزش مو در زنان با کمبود ویتامین دی در ارتباط است، اگرچه تا کنون تحقیقات بسیار کمی در این باره انجام شده است.  

تحقیقات نشان می­دهد که سطح پایین ویتامین D با آلوپسی آره آتا در ارتباط است و ممکن است یک عامل خطر برای ابتلا به این بیماری باشد. آلوپسی آره آتا یک بیماری خود ایمنی است که با ریزش شدید مو از ناحیه سر و سایر قسمتهای بدن مشخص میشود. این بیماری با راشیتیسم در ارتباط است. راشیتیسم به دلیل کمبود ویتامین D ایجاد می­شود و باعث نرمی استخوان در کودکان می­گردد.  

مطالعه در افراد مبتلا به آلوپسی آره آتا نشان داد که کاهش سطح ویتامین دی در خون موجب ریزش موی شدیدتری می­شود. درمطالعه ای دیگر بر روی 48 فرد مبتلا به آلوپسی آره آتا مشخص شد که استفاده از مکمل ویتامین دی به مدت 12 هفته به صورت موضعی باعث رشد مجدد مو شده است.  

ضعف و خستگی 

احساس خستگی می­تواند دلایل زیادی داشته باشد که یکی از آنها می­تواند کمبود ویتامین دی باشد. اما اغلب به عنوان یک عامل بالقوه در نظر گرفته نمی­شود. مطالعات موردی نشان داده است که سطح بسیار پایین ویتامین D در خون می­تواند باعث خستگی شود و تأثیر منفی شدیدی بر کیفیت زندگی بگذارد.  

یک مطالعه مشاهده­ای در پرستاران زن ارتباط قوی بین سطح پایین ویتامین D و خستگی را نشان می­دهد.محققان دریافتند که 89٪ پرستاران کمبود ویتامین دی دارند. همچنین مطالعات نشان داده است که مصرف مکمل ویتامین دی در افراد دارای کمبود ویتامین دی می­تواند شدت خستگی آنها را کاهش دهد. 

درد عضلانی 

در اغلب موارد تشخیص علت درد عضلانی دشوار است. برخی شواهد نشان میدهد که کمبود ویتامین دی ممکن است دلیل بالقوه درد عضلانی در کودکان و بزرگسالان باشد. در یک مطالعه مشخص شد که 71٪ از افراد مبتلا به درد مزمن عضلانی دارای کمبود ویتامین دی هستند.  

گیرنده ویتامین دی در سلولهای عصبی موسوم به nociceptors وجود دارد که درد را دریافت می­کنند. طبق یک بررسی، ویتامین دی ممکن است در مسیرهای سیگنالی درد بدن وجود داشته باشد که می­تواند در درد مزمن نقش داشته باشد.  

چند مطالعه نشان داده است که مصرف مکمل­های ویتامین D با دوز بالا ممکن است انواع مختلف درد را در افرادی که دچار
کمبود ویتامین دی هستند کاهش دهد. یک مطالعه بر روی 120 کودک مبتلا به کمبود ویتامین D که دردهای فزاینده ای داشتند، نشان داد که یک دوز از ویتامین دی به طور متوسط ​​57٪ از درد را کاهش می­دهد. 

کمبود ویتامین دی به طور باورنکردنی شایع است و اکثر مردم از آن بی اطلاع هستند. دلیل این امر این است که این علائم اغلب غیر محسوس و غیر اختصاصی هستند. اگر فکر میکنید ممکن است کمبود داشته باشید، مهم است که با پزشک خود صحبت کرده و سطح ویتامین دی خون خود را اندازه گیری کنید. 

خوشبختانه رفع کمبود ویتامین دی معمولاً آسان است. شما می­توانید هم در معرض آفتاب قرار بگیرید و هم غذاهای غنی از ویتامین D مانند ماهی­های چرب یا لبنیات غنی شده را به رژیم غذایی اضافه کنید. در برخی موارد پزشک مصرف مکمل ویتامین D را نیز توصیه کند. 

این روزها به دلیل شیوع کمبود ویتامین D و اهمیت رفع این کمبود، مکمل‌های دارویی مفید و متنوع حاوی ویتامین D تولید شده. مصرف این مکمل‌های دارویی و غذایی غنی از ویتامین دی، یکی از آسان‌ترین، مثرترین و در دسترس ترین روشهایی هست که میتوانید نیاز روزانۀ خود به این ویتامین ارزشمند را تامین نموده و از بسیاری بیماری‌ها پیشگیری نمایید. با کلیک بر اینجا، میتوانید برخی مکمل‎های استاندارد و بدون نیاز به نسخه پزشک را ملاحظه نمایید.