نقرس - تشخیص و درمان

نقرس چیست و چگونه درمان می‌شود؟ 

بیماری نقرس، باعث التهاب و درد مفاصل می شود. نقرس به دلیل رسوب کریستال‌های اورات در مفاصل به وجود می‌آید. نقرس که به متابولیسم اوریک اسید مربوط است مردان را بیشتر از زنان مبتلا می کند. نقرس اغلب با چاقی، فشار خون بالا، سطوح بالای چربی در خون (هیپرلیپیدمی) و دیابت مرتبط است. 

نقرس نوعی آرتریت التهابی است که منجر به حملات دردناک در مفاصل می شود. همچنین ممکن است نقرس باعث تورم و قرمزی پوست شود. در برخی موارد نیز می‌تواند منجر به رسوبات توده‌ای در زیر پوست گردد. همچنین نقرس ممکن است منجر به ایجاد سنگ کلیه شود. 

نقرس شاید قدیمی‌ترین نوع آرتریت شناخته شده در جهان است که قدمت آن به قرن پنجم می‌رسد. پیشرفت های مهم در درک ما از هموستاز دقیق اسید اوریک منجر به کشف درمان موثر برای نقرس شده است. امروزه نقرس یکی از قابل درمان ترین اشکال آرتریت است. 

علت ایجاد نقرس چیست؟ 

نقرس در اثر رسوب کریستال اورات مونوسدیم در مفاصل ایجاد می‌شود. این وضعیت نیز به دلیل وجود سطح بالای اسید اوریک در بدن رخ می‌دهد. اسید اوریک بیش از حد ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود.  

از جمله دلایلی که سطح اسیداوریک را بالا می‌برد می‌تواند ناکارآمدی کلیه در پاکسازی بدن از اسید اوریک، همچنین تولید اسیداوریک زیاد در بدن باشد. از سوی دیگر ممکن است این سطح از اسیداوریک در خون، ناشی از مصرف زیاد غذاهای حاوی پورین باشد. پورین‌ها در بدن به اسید اوریک تبدیل می‌شوند. 

غذاهای سرشار از پورین عبارتند از: 

· نوشیدنی های الکلی 

· برخی از گوشت‌ها مانند گوشت شکار، مغز، جگر و قلوه 

· غذاهای دریایی 

· نوشیدنی های شیرین سرشار از فروکتوز 

· لوبیا خشک و نخود خشک 

حملات نقرس ممکن است توسط یکی از موارد زیر ایجاد شود: 

· نوشیدن الکل زیاد 

· خوردن غذاهای غنی از پروتئین  

· استرس عاطفی 

· خستگی 

· بیماری 

· جراحی جزئی 

علائم نقرس چیست؟ 

علائم نقرس اغلب بدون هشدار قبلی و به صورت حملات ناگهانی ظاهر می‌شود. علائم نقرس ممکن است در هر فرد متفاوت باشد. برخی از رایج‌ترین علائم عبارتند از: 

· درد شدید و ناگهانی در یک یا چند مفصل، اغلب مفصل انگشت پا درگیر می‌شود. 

· لمس توده‌های سخت به وجود آمده از رسوب کریستال در زیر پوست 

· کم شدن دامنه حرکتی مفاصل 

· مفصل متورم 

· تب 

· لرز 

· احساس ضعف عمومی 

· پوست روی مفصل ملتهب به رنگی قرمز یا بنفش می‌شود 

· پوست روی مفصل سفت و براق می‌شود 

· احساس گرما در ناحیه مفصل 

تشخیص قطعی نقرس را باید به پزشک واگذار نمایید چراکه علائم نقرس می‌تواند با علائم برخی دیگر از بیماری‌ها مشابه باشد. همچنین نقرس شدید می‌تواند موجب تغییر شکل در پوست یا مفاصل بدن نیز گردد. 

نقرس چگونه تشخیص داده می شود؟ 

فرایند تشخیص نقرس با گرفتن تاریخچه بیماری و یک معاینه فیزیکی بیمار، توسط پزشک شروع می‌شود. ممکن است برای بررسی کریستال‌های اورات در مفصل، یک نمونه مایع از مفصل جهت آزمایش از بیمار گرفته شود. همچنین با آزمایش خون می‌توانند سطح اسید اوریک و کراتنین خون
را نیز ارزیابی کنند. 

مرحله بعدی برای تشخیص نقرص تصویربرداری از رسوبات ایجاد شده است. این‌ کار با تکنیک‌های مختلفی چون سونوگرافی، اشعه ایکس یا حتی سیتی اسکن قابل انجام است. پزش به این ترتیب می‌تواند سایر التهابات و پیشرفت کریستال‌ها را بررسی نماید. 

نقرس چگونه درمان می شود؟ 

خوشبختانه امروزه درمان‌های موثری برای نقرس وجود دارد. هدف از درمان نقرس کنترل این بیماری و کاهش درد ناشی از آن است. درمان نقرس به شدت علائم، سن و سلامت عمومی شما بستگی دارد. پزشک بر اساس شدت نقرس در بیمار ممکن است یک یا چند مورد زیر را برای درمان تجویز
نماید:  

· کلشی سین - یک داروی خوراکی برای تسکین درد و التهاب است 

· کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب 

· اجتناب از نوشیدنی های الکلی و نوشیدن بیشتر مایعات غیر الکلی  

· مصرف کمتر غذاهای غنی از پروتئین 

· دارویی برای جلوگیری از تولید اسید اوریک در بدن 

· دارویی برای کاهش سطح اسید اوریک در خون 

· داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی برای تسکین درد و التهاب 

· جراحی برای برداشتن سنگ‌های بسیار بزرگ ناشی از رسوب اسید اوریک 

· توصیه به کاهش وزن 

پزشکان معتقدند نقرس را می‌توان با تغییر سبک زندگی و مصرف دارو از همان مراحل آغازین، به طور کامل کنترل کرد. بهتر است با شروع اولین علائم به پزشک مراجعه کرده و در صورت تجویز دارو بلافاصله با آغاز علائم آن را مصرف نمایید. چراکه مصرف داروهای نقرس می‌تواند
از عود و تشدید بیماری جلوگیری کند. 

عوارض نقرس چیست؟ 

افراد مبتلا به نقرس به دلیل رسوبات کریستالی در کلیه ها در معرض خطر بیشتری برای مشکلات کلیوی به ویژه سنگ کلیه هستند. رسوبات کریستال در مفاصل موجب سفتی و درد شدید در مفاصل می‌شود. این وضعیت می‌تواند ناتوانی جدی حرکتی به وجود آورد. اگر نقرس درمان نشود می‌تواند موجب تخریب و فرسایش مفصل درگیرشده گردد. نقرس شدید شکل ظبیعی مفاصل و سطح پوست را تغییر می‌دهد. 

چه عواملی ریسک ابتلا به نقرس را بالا می‎برد؟ 

اگرچه در گذشته نقرس را صرفا به نوع تغذیه مرتبط می‌دانستند، به گونه‌ای که به آن بیماری پادشاهان می‌گفتند. چرا که تصور بر این بود که خوردن غذاهای مغذی و مشروبات الکلی که بین پادشاهان و ثروتمندان رواج داشت عامل این بیماری است. اما به مرور زمان، ارتباط این بیماری با متابولیسم ناکارامد اسیداوریک در بدن شناخته شد. لذا پس از آن مشخص گردید که هر فردی ممکن است به نقرس مبتلا شود. اگرچه هنوز برخی
فاکتورهای خطر برای این بیماری مطرح است. از جمله: 

· جنسیت - نقرس در آقایان بیشتر از خانم‌ها شیوع دارد 

· خانم‌ها بعد از سن یائسگی 

· سابقه هرگونه مشکل یا بیماری کلیوی 

· دیابت 

· فشار خون بالا 

· کلسترول بالا  

· وجود سابقه نقرس در بین اعضای خانواده